ความปราชัยที่ชาหยวนของเกาฮวนนั้นส่งผลกระทบอย่างมากต่อหน้าประวัติศาสตร์จีน เพราะได้ทำให้เว่ยตะวันออกที่ก่อนหน้านี้เป็นฝ่ายรุกได้สูญเสียสถานะ “initiative” หรือความเป็นฝ่ายกระทำไปจนหมดสิ้น เว่ยตะวันออกอ่อนแอลงอย่างมาก และไม่ได้มีความได้เปรียบเหนือเว่ยตะวันตกเหมือนกับแต่เดิมแล้ว
หากแต่ว่าเกาฮวนก็ยังมีชีวิตอยู่ และแน่นอนว่าเขายังไม่ยอมแพ้ เขาตั้งใจว่าจะต่อสู้ให้รู้แพ้รู้ชนะกับอวี่เหวินไท่อีกสักครั้งหนึ่ง หลังจากนั้นไม่ถึงปี เกาฮวนก็โจมตีเว่ยตะวันตกอีกครั้งหนึ่ง แต่ครั้งนี้เป็นการโจมตีเมืองสำคัญที่สุดในแผ่นดินเมืองหนึ่งกลับคืน
เมืองลั่วหยางนั่นเอง
ศึกใหญ่ที่เมืองลั่วหยาง
หลังจากเกาฮวนรบแพ้ที่ชาหยวน กองทัพเว่ยตะวันตกนำโดยแม่ทัพตู๋กูซิ่นก็ได้เข้ายึดเมืองลั่วหยาง อดีตเมืองหลวงของราชวงศ์เป่ยเว่ย (อยู่ในเขตแดนเว่ยตะวันออกมาก่อนหน้าที่จะย้ายเมืองหลวงไปยังเย่เฉิง) การเสียเมืองนี้จึงเป็นความอัปยศของเกาฮวนและเว่ยตะวันออกอย่างที่สุด ดังนั้นในครั้งนี้จึงทุ่มสรรพกำลังจะตีคืนให้ได้
ฝ่ายอวี่เหวินไท่ได้ทราบข่าวว่ากองทัพเว่ยตะวันออกยกมา เขาจึงทูลจักรพรรดิเหวินตี้ให้เสร็จนำกองทัพหลวงไปช่วยเหลือ ซึ่งจักรพรรดิเหวินตี้ก็รับคำทูลของอวี่เหวินไท่อย่างดี เพราะพระองค์เองก็ปรารถนาจะเสด็จไปเซ่นสรวงศาลบุรพกษัตริย์เป่ยเว่ยที่ตั้งอยู่ที่ลั่วหยางเช่นเดียวกัน
การศึกครั้งนี้จึงดุเดือดไม่แพ้ที่ชาหยวน เกาฮวนตีสกัดกองทัพหลวงเว่ยตะวันออกไว้ที่หงเหนิง ทำให้เข้ามาช่วยเมืองลั่วหยางไม่ได้ แต่ก็ต้องสูญเสียแม่ทัพคนสำคัญอย่างเกาเอ๋าเชาในที่รบ ทว่าอวี่เหวินไท่เองก็เกือบจะสิ้นชื่อในที่รบเช่นเดียวกัน ม้าของเขาถูกยิงด้วยเกาทัณฑ์จนล้มลง และทหารเว่ยตะวันออกกำลังบุกเข้าจับกุมตัว ทว่าด้วยไหวพริบที่ดี อวี่เหวินไท่ได้ปลอมตัวเป็นทหารเลวและหนีเอาตัวรอดไปได้อย่างไม่น่าเชื่อ แต่ก็เสียทหารให้เว่ยตะวันออกสังหารไปจำนวนไม่น้อย
ทั้งสองฝ่ายยังไม่ได้ชัยชนะเด็ดขาดก็เกิดเหตุการณ์สำคัญขึ้น นั่นคือขุนศึกเว่ยตะวันออกที่ยอมจำนนที่ชาหยวนนั้นก่อกบฏ โดยลุกฮือขึ้นที่เมืองฉางอาน เมืองหลวงของเว่ยตะวันตก ส่งผลให้รัชทายาทและราชสำนักเว่ยตะวันออกต้องหนีตายกันเป็นอลหม่าน
ด้วยความที่มีศึกด้านหลังเกิดขึ้น อวี่เหวินไท่จึงเห็นว่าการศึกที่ลั่วหยางนี้เห็นทีว่าจะไม่ชนะ ดังนั้นจึงถอยทัพไปอย่างเงียบๆ และยกไปปราบกบฎ พร้อมกับชิงเมืองฉางอานกลับคืนได้สำเร็จ
ในช่วงนี้เป็นเรื่องน่าแปลกที่เกาฮวนยอมให้อวี่เหวินไท่ถอยทัพกลับไปได้อย่างง่ายๆ ในส่วนนี้สันนิษฐานได้ว่ากองทัพเว่ยตะวันออกคงจะเสียหายไปไม่น้อย หรือว่าตัวเกาฮวนเองที่ตัดสินใจไม่ยอมทัพตามไป เพราะกังวลว่าจะโดนหลอกอีกเมื่อครั้งที่พ่ายแพ้ยับเยินที่ชาหยวนนั่นเอง ถึงกระนั้นการได้ลั่วหยางกลับมาครอบครองก็ถือว่าเป็นความสำเร็จในการศึกครั้งนี้
เกือบสิ้นชื่อ
หลังจากนั้นเกาฮวนเองก็ยังไม่เคยล้มเลิกความพยายามที่จะพิชิตเว่ยตะวันตก สองปีหลังจากการรบที่ลั่วหยาง เกาฮวนก็ได้ส่งกองทัพไปตีหัวเมืองชายแดนของเว่ยตะวันตกอีกครั้งหนึ่ง แต่ก็ตีไม่ได้ ทำให้ต้องยกทัพกลับไปแบบคว้าน้ำเหลวอีกครั้ง
จนกระทั่งในปี ค.ศ.543 เกาเฉิง บุตรชายของเกาฮวนได้ล่วงเกินภรรยาน้อยของเกาจ้งมี่ ขุนศึกที่รักษาเมืองชายแดนของเว่ยตะวันออก ด้วยความโกรธแค้นทำให้เกาจ้งมี่ยอมจำนนต่อเว่ยตะวันตก และยกเมืองหู่เหล่า (ปัจจุบันคือเจิ้งโจว) ให้กับอวี่เหวินไท่ เพราะฉะนั้นอวี่เหวินไท่จึงนำกองทัพยกมาช่วยเหลือ
เรื่องกลับเป็นว่าอวี่เหวินไท่ถูกแม่ทัพเผิงเล่อของเว่ยตะวันออกตีสกัดไว้ที่ลั่วหยาง ทำให้กองทัพเว่ยตะวันตกเสียหายยับเยิน พงศาวดารเล่าว่าเผิงเล่อนั้นเกือบจะจับกุมอวี่เหวินไท่ได้สำเร็จ แต่อวี่เหวินไท่ติดสินบนเผิงเล่อด้วยทองคำมากมาย และบอกเขาว่าถ้าเผิงเล่อจับกุมตนได้ ตัวเผิงเล่อเองก็จะกลายเป็นสุนัขที่ไม่มีค่าอะไรต่อนายพรานอย่างเกาฮวนอีกต่อไป ทำให้เผิงเล่อปล่อยให้อวี่เหวินไท่รอดกลับไปได้อีกคำรบหนึ่ง
ทว่าหลังจากพ่ายแพ้แล้ว อวี่เหวินไท่น่าจะตระหนักว่ากองทัพเว่ยตะวันออกเพิ่งจะได้รับชัยชนะ ดังนั้นน่าจะไม่ได้ระวัง ในวันรุ่งขึ้นจึงให้กองทัพทั้งหมดเข้าโจมตีกองทัพเว่ยตะวันออกอย่างรุนแรงเกือบเป็นศึกใหญ่ พงศาวดารว่าเกาฮวนเกือบจะถูกแม่ทัพเว่ยตะวันออกสังหารด้วยทวน แต่ก็รอดตายมาได้อย่างหวุดหวิดเช่นกัน
หลังจากนั้นการศึกก็หยุดนิ่ง เว่ยตะวันตกเป็นฝ่ายเสียเปรียบเพราะการศึกอยู่ในแดนของเว่ยตะวันออก อวี่เหวินไท่จึงจำต้องสั่งให้ถอยทัพ ในครั้งนี้เกาฮวนคิดจะยกทัพติดตามไป แต่ที่ปรึกษาคัดค้านเอาไว้ ทำให้อวี่เหวินไท่ถอยทัพกลับไปได้อย่างเรียบร้อย แต่ก็ต้องเสียเมืองในเขตลั่วหยางกลับคืนไปให้กลับเว่ยตะวันออกทั้งหมด
ศึกสุดท้ายของเกาฮวน
สุขภาพของเกาฮวนเริ่มแย่ลงในช่วงปี ค.ศ.544-546 ด้วยอายุที่เข้าห้าสิบปี ทำให้เกาฮวนอยู่ในวัยชราแล้วสำหรับยุคนั้น แต่ก็ยังไม่วายล้มเลิกความพยายามที่จะพิชิตเว่ยตะวันตก
เกาฮวนนั้นรู้ว่าตนเองคงจะอยู่ได้ไม่นาน ดังนั้นจึงกรีธาทัพใหญ่ไปตีเว่ยตะวันตกเป็นครั้งสุดท้าย โดยยกไปตีเมืองอวี่ปี้ เมืองชายแดนสำคัญของเว่ยตะวันตก ตามแผนการก็คือจะล่ออวี่เหวินไท่ให้นำกองทัพใหญ่มารบ หลังจากนั้นก็ลวงเข้ามาในกับดักแล้วบดขยี้ให้ราบคาบ
ทว่าอวี่เหวินไท่กลับไม่หลงกล แทนที่เขาจะเร่งส่งกองทัพมาช่วยอวี่ปี้โดยไม่ระมัดระวัง กองทัพเว่ยตะวันตกกลับไม่ถูกส่งมาเลยสักคนเดียว ทิ้งให้แม่ทัพเหว่ยเสี้ยวควนรักษาเมืองอยู่ตามลำพัง ทว่าแม่ทัพผู้นี้มีความสามารถมาก เขาสร้างป้อมบนกำแพงอีกชั้นหนึ่ง ทำให้เหมือนมีกำแพงสองชั้นป้องกัน ไม่ว่าทหารเว่ยตะวันออกจะพยายามสักเท่าใด เมืองก็ยังไม่แตก
เกาฮวนจึงให้ทหารขุดอุโมงค์เข้าไปในเมือง แต่เหว่ยเสี้ยวควนก็มองเกมขาด เขาให้ทหารขุดอุโมงค์เข้าไปหาอุโมงค์ของเว่ยตะวันออกแล้วก็จุดไฟวางเพลิงเสีย ส่งผลให้ทหารเว่ยตะวันออกล้มตายในอุโมงค์จำนวนมากมาย
ผ่านไปสองเดือน ไม่ว่าเกาฮวนจะใช้กลยุทธ์อย่างไร เหว่ยเสี้ยวควนก็หาวิธีแก้ทางได้ทั้งหมด ทหารเว่ยตะวันออกจึงเริ่มขาดเสบียงและล้มตายจากโรคระบาด เกาฮวนเองก็ล้มป่วยจริงๆ ในช่วงเวลานี้ ผลสุดท้ายแม้ว่าเกาฮวนก็ตระหนักว่าเขาไม่สามารถตีเมืองนี้ให้แตกได้อีกแล้ว ดังนั้นจึงให้ทหารถอยทัพกลับไป เว่ยตะวันตกเริ่มฉวยโอกาสอ้างว่าสังหารเกาฮวนได้ด้วยหน้าไม้ขนาดยักษ์ เกาฮวนจึงต้องออกมาต่อหน้าทหารเพื่อแสดงให้เห็นว่าเขายังมีชีวิตอยู่
อย่างไรก็ดีอาการป่วยของเกาฮวนเป็นของจริง ในครั้งนี้เขาตระหนักว่าคงจะมีชีวิตอยู่ต่อไปได้อีกไม่นานนัก เขาจึงเรียกเกาเฉิงมาฝากฝังทุกสิ่ง จริงอยู่ว่าเกาเฉิงผู้นี้จะเป็นอันธพาลที่ไม่ค่อยมีศีลธรรม แต่ก็มีสติปัญญาในระดับหนึ่ง เกาฮวนได้แนะนำแม่ทัพคนสำคัญที่พึงพาได้ให้กับเกาเฉิง และจัดการสั่งเสียว่าให้ทำอย่างไรหลังจากที่ตนจากไปแล้ว
หลังจากนั้นไม่นานเกาฮวนก็สิ้นชีวิตด้วยวัย 51 ปี ถ้าย้อนไปดูแล้ว ชีวิตของเกาฮวนไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควร เพราะเหตุการณ์สำคัญสองครั้ง นั่นคือการปล่อยให้จักรพรรดิเสี้ยวหวู่หนีไปตั้งตัวได้ที่เว่ยตะวันตก และความปราชัยอย่างหมดรูปที่ชาหยวน ถ้าสองเหตุการณ์นี้ไม่เกิดขึ้น เราคงปฏิเสธไม่ได้ว่าเกาฮวนคงมีโอกาสที่จะเป็นฮ่องเต้ของทั้งภาคเหนือและภาคกลางของจีน และตระกูลเกาอาจจะรวมแผ่นดินจีนเป็นหนึ่งก็เป็นได้
อย่างไรก็ดีเมื่อสิ้นเกาฮวนแล้ว ชะตาของตระกูลเกาจึงอยู่ในมือของเกาเฉิง บุตรคนโตของเกาฮวนที่เคยก่อเรื่องมาแล้วก่อนหน้านี้ ชีวิตของเขาจะเป็นอย่างไร โปรดติดตามได้ในตอนหน้าครับ