พระพิฆเนศ หรือ พระคเณศ (Ganesha) เป็นเทพเจ้าในศาสนาพราหมณ์-ฮินดูที่มีเศียรเป็นช้าง ชาวฮินดูในอินเดียตลอดจนถึงชาวไทยจำนวนมากบูชาพระพิฆเนศ เพื่อที่จะค้าขายอย่างราบรื่น และได้รับสิ่งที่ปรารถนาโดยปราศจากอุปสรรค รวมไปถึงได้โชคลาภสิริมงคลต่างๆ ด้วย
สำหรับผู้ศรัทธาพระพิฆเนศในอินเดียแล้วนั้น นอกจากพวกเขาจะบูชาพระพิฆเนศที่บ้านแล้ว พวกเขายังเดินทางไปบูชาที่วัดสำคัญๆ ที่อุทิศให้กับพระพิฆเนศโดยตรงด้วย วัดเหล่านี้จะมีที่ใดบ้าง เราไปดูกันเลยดีกว่าครับ
1. Shree Siddhivinayak Temple
Shree Siddhivinayak Temple เป็นวัดพระพิฆเนศอายุกว่า 200 ปีที่ตั้งอยู่ที่เมืองมุมไบ เมืองสำคัญของประเทศอินเดีย วัดแห่งนี้เป็นวัดพระพิฆเนศที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งในประเทศอินเดีย ตลอดทั้งวันจะมีผู้ศรัทธา ผู้แสวงบุญ และนักท่องเที่ยวเดินทางมาวัดแห่งนี้เพื่อสักการะบูชาองค์พระพิฆเนศเพื่อความเป็นสิริมงคล
เทวรูปองค์พระพิฆเณศที่วัดแห่งนี้ (Shree Siddhivinayak) ต่างจากที่อื่น เพราะจะมีดวงตาดวงที่สามเหมือนกับพระศิวะ และงาจะงอกออกจากศีรษะด้านขวาเท่านั้น รายรอบขององค์พระยังล้อมรอบไปด้วยเทพเจ้าผู้ประสิทธิ์พรของผู้ขอให้เป็นจริง เทพเจ้าแห่งความร่ำรวยและโชคลาภด้วย
ชาวฮินดูถือว่าวัดแห่งนี้ศักดิ์สิทธิ์ เงินที่บริจาคให้วัดแห่งนี้มีจำนวนมากมายมหาศาล ทำให้เป็นวัดที่มีสินทรัพย์มากที่สุดแห่งหนึ่งของอินเดีย
สำหรับช่วงที่ควรเดินทางไปสักการะคือช่วงที่มีเทศกาลโดยเฉพาะเทศกาล Ganesh Chaturthi (คเณศจตุรถี)
2. Moti Dungri Ganesh Temple
Moti Dungri Ganesh Temple เป็นวัดพระพิฆเนศที่ตั้งอยู่ที่เมืองไจปูร์ (Jaipur) หรือชัยปุระ เมืองท่องเที่ยวสำคัญที่ชนไทยนิยมเดินทางไปเที่ยวกันอยู่แล้ว ตัววัดตั้งอยู่บนภูเขาลูกเล็กๆ และเป็นหนึ่งในสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญที่สุดของเมืองด้วย
ตัววัดถูกสร้างขึ้นอย่างวิจิตรและอลังการ โดยผสมผสานกันระหว่างตะวันออกและตะวันตก ถ้าดูผ่านๆ แล้วมันอาจจะเหมือนปราสาทสก๊อตมากกว่าจะเป็นวัดด้วยซ้ำไป ภายในหินอ่อนแต่ละก้อนจะมีการแกะสลักตำนานต่างๆ ในศาสนาฮินดูลงไปอย่างประณีตงดงามยิ่ง
เทวรูปองค์พระพิฆเนศจะประทับนั่งอยู่ตรงกลางเพื่อให้เหล่าผู้ศรัทธาเข้าสักการะ ในวันพิธีสำคัญ รายล้อมเทวรูปจะเต็มไปด้วยเครื่องสักการะจนแทบไม่มีที่ว่างเลยทีเดียว
3. Kanipakam Vinayaka Temple
Kanopakam Vinayaka Temple เป็นวัดพระพิฆเนศที่ตั้งอยู่ที่ในเขตเมือง Chittoor ที่อยู่ทางภาคตะวันออกเฉียงใต้ของอินเดีย วัดนี้เป็นหนึ่งในวัดพระพิฆเนศที่เก่าแก่ที่สุด เพราะตั้งขึ้นในช่วงศตวรรษที่ 11 ในสมัยอาณาจักรโจฬะ วัดจึงมีอายุเกือบหนึ่งพันปีแล้ว
ศาสนิกและผู้ศรัทธาเดินทางมาที่วัดแห่งนี้เพื่อบูชาเทวรูปพระพิฆเนศที่มีสามสี (ขาว เหลือง และแดง) บนเศียร และจุ่มร่างกายลงในน้ำศักดิ์สิทธิ์ของวัดเพื่อชะล้างบาปและเพื่อเป็นสิริมงคล
4. Dagadusheth Halwai Ganapati Temple
Dagadusheth Halwai Ganapati Temple เป็นวัดพระพิฆเนศที่อยู่ในเมือง Pune ที่เป็นที่นับถืออย่างมาก องค์เทวรูปของวัดแห่งนี้ยังงดงามล้ำค่าเป็นพิเศษ ถึงขนาดที่มีการค้ำประกันไว้ถึง 150,000 ดอลลาร์สหรัฐเลยทีเดียว รายรอบองค์เทวรูปประกอบด้วยทองคำสุกปลั่งมากถึง 8 กิโลกรัม
มิเพียงเท่านั้นศาสนิกจะนำของมีค่า อาทิเช่น ทองคำ หินสีสวย และอัญมณีมาถวายด้วย ทำให้ของสักการะที่วัดแห่งนี้ไม่ยิ่งหย่อนกว่าวัดใด
เทศกาลต่างๆ ที่จัดขึ้นที่วัดแห่งนี้เรียกได้ว่าอลังการงานสร้างที่สุดในอินเดียแห่งหนึ่ง เพราะจัดแบบจัดเต็มโดยไม่ต้องห่วงเรื่องเงินทอง เพราะมีผู้บริจาคมากมายมหาศาล (วัดนี้เป็นหนึ่งในวัดที่รับเงินบริจาคมากที่สุดของอินเดีย)
5. Ranthambore Ganesh Temple
Ranthambore Ganesh Temple เป็นวัดที่ตั้งอยู่ในรัฐราชสถาน (Rajasthan) และอุทิศให้กับพระพิฆเนศ ศาสนิกที่เข้ามาสักการะบูชาเทวรูปในวันนี้ในแต่ละปีไม่ใช่อยู่ในหลักแสน แต่เป็นหลักล้าน เรียกได้ว่ามาจากทั่วอินเดียเลยทีเดียว
เทวรูปพระพิฆเนศที่นี่มีดวงตาสามดวง และมีชื่อว่า พระคเนศตรีเนตร (Trinetra Ganesh) และมีความศักดิ์สิทธิ์มาก เมื่อคู๋รักชาวอินเดียจะแต่งงาน ทั้งสองมักจะส่งจดหมายและการ์ดแต่งงานมายังวัดนี้เพื่อขอพรจากพระพิฆเนศ คู่แต่งงานจะได้มีความสุขในชีวิตคู่ตลอดไป
นักท่องเที่ยวและผู้แสวงบุญจะเยอะมากเป็นพิเศษในช่วงเทศกาล คเณศเมลา (Ganesh Mela) ภายใน 3-4 วันนั้นจะมีผู้มาเยี่ยมเยือนวัดนี้นับล้านคนเลยทีเดียว
6. Rockfort Ucchi Pillayar Koil Temple
Rockfort Ucchi Pillayar Koil Temple เป็นวัดพระพิฆเนศที่เก่าแก่มาก ตัววัดมีประวัติย้อนไปได้ถึงศตวรรษที่ 7 ทำให้วัดมีอายุมากกว่า 1,300 ปีแล้ว วัดแห่งนี้สร้างขึ้นบนจุดที่มีตำนานเล่าว่า พระพิฆเนศเสด็จหนี Vibhishana (พิเภก) ที่ไล่ตามมา ปัจจุบันวัดแห่งนี้ตั้งอยู่ที่ภูเขาในเมือง Tiruchirappalli รัฐทมิฬนาฑู ทางตอนใต้ของอินเดีย
7. Shri Mayureshwar Mandir
ในบรรดานิกายของศาสนาฮินดู จะมีนิกายหนึ่งซึ่งนับถือพระพิฆเนศเป็นเทพเจ้าสูงสุด นิกายนี้ชื่อว่าคณปัตยา (Ganapatya) วัดที่เป็นวัดศักดิ์สิทธิ์อันดับหนึ่งของนิกายนี้คือ วัด Shri Mayureshwar Mandir ที่ตั้งอยู่ใกล้กับเมือง Pune
ชาวนิกายคณปัตยามักจะเริ่มต้นการแสวงบุญกันที่วัดนี้ และเดินไปแสวงบุญที่วัดพระพิฆเนศที่อยู่ใกล้เคียงกันอีก 7 วัด แล้วปิดท้ายด้วยวัด Shri Mayureshwar Mandir อีกครั้งหนึ่ง เท่ากับว่าการแสวงบุญได้ครบถ้วนสมบูรณ์แล้ว
ภายในวัดจะมีรูปปั้นปางต่างๆ ของพระพิฆเนศจำนวน 23 ปางเพื่อให้ศาสนิกได้สักการะ องค์เทวรูปตรงกลางมีลักษณะเป็นครึ่งคนครึ่งช้างที่นั่งอยู่ เหล่าผู้ศรัทธาเชื่อว่าเทวรูปนี้ไม่ได้ถูกสร้างขึ้นมาโดยน้ำมือมนุษย์ แต่เป็นหินพระพิฆเนศที่เกิดขึ้นมาด้วยธรรมชาติ
เพราะความสำคัญและศักดิ์สิทธิ์ ไม่ต้องสงสัยว่าวัดนี้จะต้องต้อนรับผู้แสวงบุญจำนวนมหาศาลในเทศกาลสำคัญอย่าง Ganesha Chaturthi
การบูชาพระพิฆเนศของชาวอินเดีย
พระพิฆเนศเป็นเทพเจ้าที่เป็นที่สักการะบูชาอันดับต้นๆ ของชาวอินเดีย เรียกได้ว่าทุกบ้านจะมีเทวรูปพระพิฆเนศตั้งอยู่ก็ว่าได้ ในเวลาสวดมนต์ต่างๆ ชาวฮินดูจะสวดถึงพระพิฆเนศเป็นลำดับแรกเสมอ เช่นเดียวกับในเทศกาลดิวาลีที่ชาวฮินดูมักจะให้ความสำคัญกับการบูชาพระพิฆเนศเป็นลำดับต้นๆ
สิ่งที่ศาสนิกถวายพระพิฆเนศมักจะใช้เป็นของหวานอินเดียที่ใช้บูชาเทพอาทิเช่น โมดากา (Modaka) ซึ่งเป็นของหวานสอดไส้รูปร่างคล้ายเกี๊ยว และ แลดดู (Laddu) ของหวานทรงกลมที่มีสีส้ม (รูปร่างคล้ายกับโดนัท) นอกจากนี้ผู้ศรัทธาจะถวายดอกไม้สีแดงแก่องค์เทวรูปด้วย เพราะสีแดงเป็นสีแทนองค์พระพิฆเนศก็ว่าได้
Sources:
- Martin-Dubost, Ganesa, the Enchanter of the Three Worlds
- mapsofindia
- tourmyindia