ซาริซาแคทเทอรีนมหาราช (Catherine the Great) เป็นซาริซาและจักรพรรดินีแห่งรัสเซียผู้ได้สมัญญาว่าเป็น “มหาราช” หญิงคนเดียวในประวัติศาสตร์รัสเซีย รัสเซียเจริญรุ่งเรืองและเป็นมหาอำนาจในรัชกาลของพระนาง
อย่างไรก็ตามอีกหนึ่งเรื่องลือชื่อที่เกี่ยวข้องกับแคทเทอรีนคือเรื่อง “ชู้รัก” เธอไม่สามารถขาดความรักได้ไม่ว่าเวลาจะผ่านไปเพียงใดสักก็ตาม เธอต้องการบุรุษมาเติมเต็มให้ชีวิตของเธออยู่เสมอ
แคทเทอรีนมีชู้รักหลายสิบคนตลอดชีวิตของเธอ แต่ทว่่าชู้รักหลักๆของแคทเทอรีนมีอยู่ 4 คนเท่านั้น แต่ละคนล้วนแต่ทำให้ชีวิตของซาริซาผู้นี้เปลี่ยนแปลงไป พวกเขามีนามดังต่อไปนี้
1. Sergei Saltykov
เซอร์เกย์ ซัลตีคอฟ (Sergei Saltykov, Сергей Васильевич Салтыков) กรมวังหนุ่มผู้เป็นชู้รักคนแรกของแคทเทอรีน ทั้งสองเป็นชู้กันตั้งแต่แคทเทอรีนเดินทางมารัสเซียได้ไม่นานนัก
เรื่องมีอยู่ว่าแคทเทอรีนที่เพิ่งอภิเษกสมรสกับเซซาร์เรวิชปีเตอร์ รัชทายาทแห่งบัลลังก์รัสเซียได้หมาดๆ กลับไม่มีความสุขเลย เพราะปีเตอร์มีนิสัยที่แปลกประหลาด และไม่ชอบหน้าแคทเทอรีนเลย การแต่งงานจึงเรียกได้ว่าล้มเหลวโดยสมบูรณ์
ในช่วงเก้าปีแรกของการแต่งงาน แคทเทอรีนยังคงเป็นสาวบริสุทธิ์อยู่ เพราะปีเตอร์ไม่เคยสนใจเธอเลยสักนิดเดียว
ต่อมาเมื่อปีเตอร์แอบมีภรรยาน้อย แคทเทอรีนจึงไม่ลังเลที่จะลักลอบคบชู้กับซัลตีคอฟ กรมวังผู้สูงสง่าและหล่อเหลา แถมตระกูลซัลตีคอฟยังเป็นชนชั้นสูงเก่าแก่ด้วย ความรักของทั้งสองเบ่งบานอย่างมาก จนถึงกับมีข่าวลือว่าซัลตีคอฟเป็นบิดาของซาร์พอลที่ 1!
เรื่องนี้จะจริงรึเปล่าก็มิทราบ แต่แคทเทอรีนกึ่งๆ ยืนกรานในบันทึกของเธอว่าซัลตีคอฟเป็นบิดาของซาร์พอลที่ 1 จริงๆ
อย่างไรก็ตามซัลตีคอฟได้รับคำสั่งให้ไปประจำการที่ประเทศอื่น บ้างว่าซัลตีคอฟอาจจะต้องการไปเอง เพื่อไม่อยากให้ตัวเองมีความสัมพันธ์ที่ไกลกว่านี้กับเซซาเรฟนา (เจ้าหญิงรัชทายาท) ความสัมพันธ์ระหว่างแคทเทอรีนและซัลตีคอฟจึงจบสิ้นลงไปในที่สุด
2. Stanisław August Poniatowski
หลังจากที่แคทเทอรีนหมดความสัมพันธ์กับซัลตีคอฟไปแล้ว เธอได้มีความสัมพันธ์ฉันชู้สาวกับ สตานิสวัฟ เอากุสต์ โพเนียทอฟสกี้ (Stanisław August Poniatowski) ชนชั้นสูงหนุ่มแห่งโปลิช-ลิทัวเนีย เมื่อเขาเดินทางมายังราชสำนักรัสเซียในปี ค.ศ.1755
ความสัมพันธ์ของทั้งสองเป็นผลประโยชน์ต่างตอบแทน แคทเทอรีนในวัย 26 ปี ปรารถนาจะมีชายคนรักหลังการจากไปของซัลตีคอฟ ส่วนโพเนียทอฟสกี้ปรารถนาที่จะให้แคทเทอรีนช่วยเหลือในเรื่องสถานะทางการเมืองของตน
ทั้งสองคบกันเป็นเวลาสั้นๆ แต่กลับสร้างผลกระทบระยะยาว เพราะหลังจากที่โพเนียทอฟสกี้กลับโปแลนด์ไปแล้ว เขายังได้ติดต่อกับแคทเทอรีนอยู่ ต่อมาเมื่อแคทเทอรีนได้ขึ้นครองบัลลังก์รัสเซีย เธอได้สนับสนุนโพเนียทอฟสกี้ขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งโปลิช-ลิทัวเนีย และเคยมีแนวคิดในราชสำนักของทั้งสองฝ่ายว่าจะให้สมรสกันด้วย แต่เรื่องดังกล่าวไม่เกิดขึ้น
โพเนียทอฟสกี้ไม่รู้เลยว่าแคทเทอรีนไม่ธรรมดา เมื่อเขาต้องการประโยชน์จากเธอ เธอก็ต้องการประโยชน์จากเขาเช่นเดียวกัน แคทเทอรีนลงทุนสนับสนุนโพเนียทอฟสกี้ให้เป็นกษัตริย์โปแลนด์ด้วยเงินมหาศาล เพราะที่โปแลนด์จะได้อยู่ในอิทธิพลของรัสเซีย “การผนวก” ดินแดนโปแลนด์จะได้ดำเนินไปง่ายขึ้น
สุดท้ายแคทเทอรีนแบ่งอาณาจักรโปลิช-ลิทัวเนียกับปรัสเซียและออสเตรีย โดยรัสเซียครอบครองดินแดนส่วนใหญ่ของอาณาจักรดังกล่าว โพเนียทอฟสกี้ถูกนำตัวมาไว้ที่เซนต์ปีเตอร์สเปิร์ก จนกระทั่งล่วงลับไปในปี ค.ศ.1798
3. Grigory Orlov
ถ้าจะพูดถึงชายชู้ของแคทเทอรีนแล้ว กริกอรี ออลอฟ (Grigory Orlov) เป็นคนที่สำคัญที่สุดก็ว่าได้ เพราะเขาเป็นคนที่ทำให้แคทเทอรีนได้ครองบัลลังก์รัสเซีย
ออลอฟเป็นนายทหารปืนใหญ่ในกองทัพรัสเซีย เขาได้เข้ามาเติมเต็มความรักของแคทเทอรีนหลังจากการจากไปของโพเนียทอฟสกี้ แคทเทอรีนหลงรักออลอฟมาก แทบจะเรียกได้ว่าเธอใช้ชีวิตอยู่กับออลอฟอย่างเปิดเผย นางกำนัลหลายนางถึงกับตกตะลึงที่เห็นออลอฟนั่งเคียงคู่กับแคทเทอรีนในห้องนอนของเธอ!
แคทเทอรีนมีลูกกับออลอฟถึงสองคน ทุกคนในวังต่างรู้ดีว่าใครเป็นพ่อของเด็ก อย่างไรก็ตามเด็กทั้งสองไม่ได้ถูกเลี้ยงในฐานะบุตรที่ถูกต้องตามกฎหมายของแคทเทอรีนแต่อย่างใด พวกเขาถูกนำไปให้คนอื่นเลี้ยง แม้ว่าแคทเทอรีนจะบอกลูกทั้งสองว่าเธอเป็นแม่ของพวกเขาก็ตาม
ในปี ค.ศ.1762 ออลอฟเป็นแกนนำในการทำรัฐประหารซาร์ปีเตอร์ที่ 3 และถวายบัลลังก์ให้กับแคทเทอรีน ทำให้แคทเทอรีนได้ขึ้นครองบัลลังก์รัสเซีย นอกจากนี้ออลอฟและพี่ชายของเขาเป็นตัวการสังหารซาร์ปีเตอร์ที่ 3 ด้วย
หลังจากที่ขึ้นครองราชย์แล้ว แคทเทอรีนได้อวยยศศักดิ์ให้ออลอฟอย่างมากมาย หนึ่งในสิ่งที่แคทเทอรีนมอบให้ออลอฟคือพระราชวังกัตชินานั่นเอง
แคทเทอรีนลุ่มหลงในตัวออลอฟอย่างหนักจนถึงกับต้องการจะแต่งงานกับเขา แต่นิกิต้า ปานิน ที่ปรึกษาระดับสูงของเธอคัดค้านอย่างหนัก แผนการจึงต้องล้มเลิกไป
ปานินไม่ปรารถนาให้คนอย่างออลอฟสร้างปัญหาให้กับแคทเทอรีนที่ได้เป็นซาริซาแล้วอีกต่อไป เขาจึงแฉพฤติกรรมของออลอฟหลายประการ ทำให้ออลอฟหลุดจากการเป็นคนโปรดของแคทเทอรีนในที่สุด แม้ออลอฟจะทำอย่างไรก็ตาม ความโปรดปรานของแคทเทอรีนก็ไม่กลับคืนมา เขาจึงแต่งงานกับหญิงอื่นและใช้ชีวิตอยู่อย่างเงียบๆ จนหมดอายุขัย
4. Grigory Potemkin
กริกอรี พาทโยมคิน (Григо́рий Алекса́ндрович Потёмкин ) เป็นชู้รักคนสำคัญคนสุดท้ายของแคทเทอรีน เขาเริ่มเป็นที่โปรดปรานหลังจากที่ออลอฟหลุดจากตำแหน่งคนโปรดไปแล้วไม่นาน
พาทโยมคินเริ่มเป็นหนึ่งในชู้รักของแคทเทอรีนในปี ค.ศ.1774 สิ่งสำคัญที่ทำให้แคทเทอรีนหลงรักเขาคือความสามารถ พาทโยมคินเป็นชายผู้มีความสามารถหลายด้าน โดยเฉพาะในเรื่องการสงคราม เขาเคยควบคุมกองทัพรัสเซียบดขยี้กองทัพรัฐข่านแห่งไครเมียมาแล้วหลายครั้ง ทำให้สถานะของพาทโยมคินเป็นวีรบุรุษคนหนึ่งที่ได้รับการยกย่องอย่างมาก นอกจากนี้เขาได้ให้คำแนะนำดีๆมากมายแก่แคทเทอรีน เธอจึงทั้งเชื่อถือและหลงรักพาทโยมคินอย่างมาก
ความสัมพันธ์ของแคทเทอรีนและพาทโยมคินไม่ต่างอะไรกับสามีภรรยา บ้างว่าทั้งสองอาจจะเคยสมรสกันอย่างลับๆด้วยซ้ำไป
อย่างไรก็ตามในเวลาต่อมาพาทโยมคินและแคทเทอรีนเริ่มที่จะห่างเหินกัน บ้างว่าพาทโยมคิน “เบื่อ” แคทเทอรีน หรืออาจจะสนใจเรื่องอื่นมากกว่าโดยเฉพาะเรื่องการทำสงครามกับอาณาจักรออตโตมัน พาทโยมคินเป็นผู้แนะนำชายคนอื่นให้แคทเทอรีนเสียเอง ตัวพาทโยมคินจะได้ไปให้ความสำคัญกับเรื่องอื่นแทน
แม้ว่าสุดท้ายแล้วตำแหน่งชายคนโปรดจะตกเป็นของคนอื่น แต่พาทโยมคินและแคทเทอรีนยังคงเป็นเพื่อนที่ดีต่อกันอยู่เสมอจนกระทั่งวันสุดท้ายของชีวิต
ในบั้นปลายชีวิต พาทโยมคินมีบทบาทสำคัญในการทำลายรัฐข่านแห่งไครเมีย ปรปักษ์ตลอดกาลของรัสเซีย และเอาชนะอาณาจักรออตโตมันได้อย่างเด็ดขาดในสงครามรัสเซีย-ตุรกีด้วย แต่ทว่าพาทโยมคินกลับล้มป่วยและสิ้นชีวิตลงก่อนที่จะทำสนธิสัญญาสงบศึกได้ไม่นาน
แคทเทอรีนเสียใจมากกับการจากไปของเขา เธอมีรับสั่งให้เลื่อนงานรื่นเริงทั้งหมดในกรุงเซนต์ปีเตอร์สเปิร์กเพื่อไว้อาลัยให้กับพาทโยมคิน
หลังจากพาทโยมคินจากไป แคทเทอรีนยังมีชู้รักอีกมากมาย แต่ไม่มีใครที่ทรงอิทธิพลต่อชีวิตของซาริซาแห่งรัสเซียผู้นี้เท่ากับ 4 คนด้านบนอีกแล้ว