วงสุนทราภรณ์เป็นวงดนตรีสากลวงแรกของประเทศไทย วงนี้ก่อตั้งในปี พ.ศ.2482 นักร้องของวงสุนทราภรณ์ยุคแรกๆ อย่าง ครูเอี้อ สุนทรสนาน รวงทอง ทองลั่นทม ม.ร.ว.ถนัดศรี สวัสดิวัฒน์ และสมศักดิ์ เทพานนท์ เป็นนักร้องชั้นครูที่ได้รับการยกย่องอย่างสูงมาหลายสิบปี
สำหรับผมแล้ว ผมชอบฟังเพลงของวงสุนทราภรณ์มากพอกับที่ชอบฟังเพลงไทยเดิมอย่างลาวดวงเดือน ส่วนหนึ่งเพราะเนื้อเพลงมีความคล้องจองสละสลวย และแสดงถึงความงดงามทางภาษา
จริงๆ แล้ววงสุนทราภรณ์มีเพลงที่มีชื่อเสียงเป็นจำนวนมาก แต่เนื่องจากพื้นที่มีจำกัด ผมจึงขอนำเพลงดังของวงสุนทราภรณ์จำนวน 10 เพลงมาแนะนำให้ทุกท่านรู้จักครับ
1. นางฟ้าจำแลง
นางฟ้าจำแลงเป็นเพลงของวงสุนทราภรณ์ที่เก่าแก่มาก คำร้องถูกแต่งโดยครูแก้ว อัจฉริยะกุล ส่วนทำนองถูกแต่งโดยครูเอี้อ สุนทรสนาน
ด้วยความที่เพลงมีจังหวะ quick waltz และเนื้อเพลงบรรยายถึงความงดงามของสตรีที่ราวกับนางฟ้าจำแลงกายมา ทำให้เพลงนี้ถูกเปิดในเวทีประกวดความงามบ่อยครั้ง โดยเฉพาะเวทีนางสาวไทย หรือบางครั้งจะถูกเปิดในงานลีลาศต่างๆ ในช่วงยุคนั้น
2. ชื่นชีวิต
จุดเด่นอย่างหนึ่งของวงดนตรีสุนทราภรณ์คือเพลงคู่ เพลงชื่นชีวิตเป็นเพลงคู่เพลงหนึ่งของวงสุนทราภรณ์ที่เป็นที่นิยมมาก เพลงต้นฉบับเดิมคือ ฉบับที่เพลงที่ร้องโดยนักร้องระดับอาจารย์อย่าง วินัย จุลละบุษปะ และ ศรีสุดา รัชตะวรรณ
คำร้องของเพลงชื่นชีวิตแต่งโดยครูแก้ว อัจฉริยะกุล ส่วนทำนองแต่งโดยครูเอี้อ สุนทรสนานเช่นเดิม
เนื้อเพลงชื่นชีวิตเกี่ยวข้องกับความรักระหว่างชายหญิง ถ้าว่ากันตามตรงแล้ว เพลงนี้เป็นเพลงจีบกันระหว่างหนุ่มสาวดีๆ นี่เอง ด้วยความคล้องจองของเนื้อเพลง ทำให้เพลงนี้เป็นเพลงโรแมนติกระดับตำนานเพลงหนึ่ง
นักร้องคู่ในเพลงต้นฉบับอย่างวินัยและศรีสุดาได้พบรักและใช้ชีวิตเป็นสามีภรรยาในเวลาต่อมา ทั้งสองใช้ชีวิตคู่ด้วยกันจนกระทั่งลมหายใจสุดท้ายของชีวิต ปัจจุบันทั้งสองได้ล่วงลับไปแล้ว
3. เสียแรงรักใคร่
เสียแรงรักใคร่เป็นเพลงวงสุนทราภรณ์ที่มีชื่อเสียงอีกเพลงหนึ่ง คำร้องแต่งโดยครูแก้ว อัจฉริยะกุล ส่วนทำนองแต่งโดย ครูเอี้อ สุนทรสนาน
เนื้อเพลงเสียแรงรักใคร่เกี่ยวข้องกับการอกหัก หรือการผิดหวังจากความรัก ทำให้รู้สึกเสียดายความรักที่เคยมอบให้ขึ้นมา รวมทั้งหมดแล้วเนื้อเพลงมีคำว่า “เสีย” ถึง 10 ครั้งด้วยกัน แถมมีบางท่อนที่ควรติดเรท 18+ ด้วย
นอกจากนี้ทำนองที่ครูเอี้อแต่งยังค่อนข้างช้าๆ ทำให้มันเหมือนกับการรำพึงรำพัน ทำให้เพลงนี้เป็นเพลงอกหักระดับตำนานของเพลงไทยเพลงหนึ่ง
4. พรานทะเล
พรานทะเลเป็นเพลงสุดท้ายที่ครูเอี้อ สุนทรสนานได้มีโอกาสขับร้องถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ในปี พ.ศ.2523 ก่อนที่ครูเอี้อจะเสียชีวิตในอีกปีต่อมา เพลงนี้เป็นเพลงที่ได้รับนิยมอย่างมากเพลงหนึ่งของวงดนตรีสุนทราภรณ์
เนื้อเพลงพรานทะเลเกี่ยวข้องกับชีวิตของชาวทะเล (บ้างว่าชีวิตของทหารเรือ) ที่ตื่นขึ้นมาวันใดก็เห็นแต่ท้องฟ้าและสายน้ำที่ไม่มีสิ้นสุด ถ้าได้เห็นชายฝั่งครั้งใดก็เหมือนกับได้เห็นวิมานแดนสวรรค์
5. ฟลอร์เฟื่องฟ้า
ฟลอร์เฟื่องฟ้าเป็นเพลงเร็วที่ได้รับความนิยมมากเพลงหนึ่งของวงสุนทราภรณ์ คำร้องแต่งโดย ศรีสวัสดิ์ พิจิตรวรการ ส่วนทำนองโดยครูเอี้อ สุนทรสนานตามเดิม เพลงนี้บันทึกเสียงครั้งแรกโดยวินัย จุลละบุษปะ และมีจังหวะแทงโก้ เหมาะกับการใช้เต้นรำ
เนื้อเพลงเองก็เกี่ยวข้องกับการเต้นรำเช่นกัน โดยบรรยายถึงชายหญิงชาวไทยที่เต้นรำอย่างมีความสุขราวกับอยู่ในวิมานและสรวงสวรรค์ ภายใต้เสียงเพลงอันสนุกสนาน
6. พรหมลิขิต
พรหมลิขิตเป็นเพลงเก่าแก่ของวงสุนทราภรณ์ ถ้านับตั้งแต่บันทึกเสียงครั้งแรกในปี พ.ศ.2496 เสียงนี้ก็มีอายุนานถึงเกือบ 70 ปีแล้ว ตลอดหลายสิบปีที่ผ่านมามีนักร้องรุ่นใหม่นำมาร้องใหม่ และเปลี่ยนส่วนประกอบของเพลงอยู่หลายครั้ง รวมไปถึงนำมาประกอบละครหลายเรื่องด้วย ทำให้เพลงนี้ยังคงผ่านหูคนไทยอยู่บ่อยๆ มาถึงปัจจุบัน
เพลงนี้ครูแก้ว อัจฉริยะกุลเป็นผู้แต่งคำร้อง ส่วนครูเวส สุนทรจามรเป็นผู้แต่งทำนอง โดยเพลงต้นฉบับนั้นบันทึกเสียงโดยวินัย จุลละบุษปะ
เนื้อเพลงเกี่ยวกับความเชื่อเรื่องพรหมลิขิตระหว่างหนุ่มสาว กล่าวคือถ้าได้ถูกลิขิตกันแล้วว่าเป็นเนื้อคู่กัน สุดท้ายชายหญิงจะได้ครองคู่กันในที่สุด พรหมลิขิตจึงเป็นเพลงรักอมตะเพลงหนึ่งที่มีความหมายดี และใช้เปิดในงานแต่งงานอยู่บ่อยๆ
7. ขอให้เหมือนเดิม
ขอให้เหมือนเดิมเป็นเพลงที่มีชื่อเสียงมาก เรียกได้ว่าถ้าพูดถึงเพลงดังของสุนทราภรณ์แล้วจะไม่พูดถึงเพลงนี้ไม่ได้เลย คำร้องของเพลงขอให้เหมือนเดิมแต่งโดยครูพรพิรุณ ส่วนครูเอี้อเป็นผู้แต่งทำนองเพลง ตัวเพลงน่าจะแต่งในช่วงปี พ.ศ.2508 ซึ่งเป็นช่วงท้ายๆ ของอาชีพของครูเอี้อแล้ว
เนื้อเพลงขอให้เหมือนเดิมเกี่ยวข้องกับการพรอดรักของหนุ่มสาวก่อนที่จะลาจากกันไป ฝ่ายชายหวังว่าถ้าได้พบกันอีกครั้งหนึ่ง ความสัมพันธ์ของทั้งสองจะยังหวานชื่นเช่นเดิม
8. สวัสดีปีใหม่
เพลงสวัสดีปีใหม่ของวงสุนทราภรณ์เป็นเพลงวันปีใหม่ที่มีชื่อเสียงที่สุดก็ว่าได้ คำร้องของเพลงแต่งโดยครูแก้ว อัจฉริยะกุล ส่วนทำนองแต่งโดยครูเอี้อ สุนทรสนานเช่นเดิม
เพลงนี้เป็นเพลงพิเศษก็ว่าได้ เพราะนักร้องมีทั้งหญิงชายและมีหลายคน เนื้อเพลงเกี่ยวกับวันขึ้นปีใหม่ และอวยพรให้ทุกคนมีความสุขในปีใหม่นี้ ปัจจุบันเพลงนี้ยังเปิดอยู่บ่อยๆ แม้ว่าเพลงจะมีอายุเกือบ 70 ปีแล้วก็ตาม
9. จุดไต้ตำตอ
จุดไต้ตำตอเป็นเพลงที่โดดเด่นอีกเพลงหนึ่งของวงสุนทราภรณ์ คำร้องแต่งโดยสมศักดิ์ เทพานนท์ ส่วนทำนองแต่งโดย ธนิต ผลประเสริฐ
สาเหตุที่เพลงนี้เด่นเพราะเป็นเพลงที่มีนักร้องถึง 3 คน (ชาย 2 คนหญิง 1 คน) แต่ละคนมีท่อนร้องเป็นของตัวเอง แต่จะร้อง 2 คนก็ได้เช่นกัน (นักร้องชายเหมาทั้ง 2 เนื้อร้อง) ในเพลงต้นฉบับนักร้องชายคือ เลิศ ประสมทรัพย์ และสมศํกดิ์ เทพานนท์ ส่วนนักร้องหญิงคือ ศรีสุดา รัชตะวรรณ
จุดไต้ตำตอเป็นเพลงสนุก ตัวเนื้อเพลงจึงเป็นเรื่องสนุกๆ ด้วย เนื้อเพลงเล่าถึงชายหนุ่มคนหนึ่งที่ไปเห็นหญิงสาวนางหนึ่งแล้วเกิดชอบ โดยที่ไม่รู้ว่าเธอเป็นคนรักและคู่หมั้นของเพื่อนของเขาเอง
10. ขอพบในฝัน
ขอพบในฝันเป็นเพลงอีกเพลงที่ไพเราะมาก คำร้องแต่งโดยครูแก้ว อัจฉริยะกุล ส่วนทำนองแต่งโดยครูเอี้อ สุนทรสนานเช่นเดิม
ตัวเพลงเป็นเพลงช้า เนื้อเพลงเล่าถึงชายหนุ่มที่พบเจอหญิงสาวนางหนึ่งแล้วเกิดหลงรัก เขาอยากจะเจอเธอทุกวัน เมื่อได้เจอเธอ เขาจะมีความสุขมาก ถ้าไม่ได้เจอแล้ว เขาจะรู้สึกทุกข์ทรมาน เขาเลยรู้สึกว่าถ้าตื่นแล้วไม่เจอหน้าเธอ ขอให้พบพานเธอในฝันต่อไปดีกว่า
เช่นเดียวกับเพลงเสียแรงรักใคร่ ตัวเพลงมีความอีโรติกที่ควรได้รับเรท 18+ อยู่ด้วย
ส่งท้าย
นอกจาก 10 เพลงนี้แล้ว วงสุนทราภรณ์ยังมีเพลงที่มีชื่อเสียงอีกนับร้อยเพลง ซึ่งมากเกินกว่าจะเขียนลงในที่นี้ได้หมด ทำให้วงสุนทราภรณ์เป็นวงดนตรีที่ทรงคุณค่าสูงสุดวงหนึ่งของประเทศไทยก็ว่าได้
Sources: บ้านคนรักสุนทราภรณ์