จากตอนที่แล้ว (ย้อนอ่านได้จากด้านล่าง) ถังเจาจงได้ทรงสูญเสียอำนาจที่พระองค์มีอยู่เพียงน้อยนิดไปจนสิ้น พระองค์ทรงยืนอยู่บนรากฐานที่อ่อนเปลี้ยไม่ต่างอะไรกับพระเจ้าเหี้ยนเต้ในเรื่องสามก๊ก แต่อาจจะยิ่งกว่าเสียอีก เพราะพระองค์ไม่มีโจโฉที่เป็นฐานกำลังที่แข็งแกร่งที่คอยป้องกันศัตรูภายนอกให้เลย
นับตั้งแต่บัดนั้นหลี่เม่าเจินและพรรคพวกก็กระทำการตามอำเภอใจ เมื่อการแต่งตั้งใดๆ ที่พวกตนไม่พอใจก็จะยกกำลังทหารมาบีบที่หน้าเมืองหลวง และบังคับให้ราชสำนักสังหารขุนนางระดับสูงบางคนเพื่อเป็นการข่มขู่ถังเจาจงให้ปฏิบัติตามคำสั่งของพวกตน การกระทำของหลี่เม่าเจินจึงไม่ต่างอะไรกับนายโจรเสียเท่าใดนัก
จนกระทั่งวันหนึ่ง
โดนแย่งชิงไปมา
หลี่เค่อย่งที่เรืองอำนาจอยู่ทางตอนเหนือของแม่น้ำหวงเหอได้ทราบข่าวว่าหลี่เม่าเจินข่มขู่ให้ฮ่องเต้สับเปลี่ยนขุนศึกตามใจชอบ ซึ่งหนึ่งในนั้นเป็นขุนศึกที่ตนสนับสนุนอยู่ และได้รับพระราชทานอนุญาตจากฮ่องเต้แล้ว ก็ไม่พอใจอย่างหนัก นอกจากนี้เมื่อเขาได้ทราบว่าหลี่เม่าเจินกำลังจะบังคับให้ฮ่องเต้ไปอยู่ที่เมืองของพวกตนอีกด้วย
ดังนั้นหลี่เค่อย่งจึงประกาศว่าหลี่เม่าเจินและพรรคพวกอีกสองคนอย่างหวางสิงหยี่ว์และหานเจี้ยนว่าเป็นกบฏ หลังจากนั้นก็กรีธาทัพเข้าแม่น้ำมาจัดการกับทั้งสาม
กองทัพของหลี่เค่อย่งรุกรบอย่างรวดเร็ว ภายในเวลาไม่นานก็ตีแนวป้องกันของสามขุนศึกแตกกระจัดกระจาย และตรงเข้ามายังฉางอาน (ซีอานในปัจจุบัน) ราวกับลมพัด เพราะได้ทราบว่าหลี่เม่าเจินกำลังจะคุมตัวถังเจาจงไปยังดินแดนของตน
เมื่อสถานการณ์เริ่มจะคับขัน สิ่งที่หลี่เค่อย่งได้ยินมาเป็นเรื่องจริง เพราะพวกแม่ทัพฝ่ายหลี่เม่าเจินและพรรคพวกกำลังรวมหัวกันจะนำถังเจาจงไปที่ฐานที่มั่นของพวกตนด้วย และสุดท้ายก็เริ่มลงมือในวันหนึ่ง
พวกกองทหารของขุนศึกจึงบุกเข้าวังเพื่อที่จะจับกุมถังเจาจงในพระราชวัง และเข้าเผชิญหน้ากับทหารองครักษ์จนเกิดการฆ๋าฟันกันเป็นอลหม่าน เพื่อความปลอดภัยถังเจาจงจึงต้องเสด็จหนีอีกครั้งหนึ่ง โดยครั้งนี้เสด็จไปอยู่ตามเทือกเขาฉินหลิ่งเพื่อหลบลี้หนีภัยศัตรูที่จะเข้าจับกุม ส่วนชาวเมืองฉางอานก็ต่างหลบหนีเอาตัวรอดจากเมืองเป็นจำนวนมากมาย
ท้ายที่สุดกองทหารองครักษ์ปกป้องวังเอาไว้ได้จนกระทั่งกองทัพใหญ่ของหลี่เค่อย่งเดินทางมาถึง ถังเจาจงที่เสด็จหนีไปก็เดินทางกลับมา และพระราชทานรางวัลให้กับหลี่เค่อย่งมากมาย ซึ่งรวมไปถึงพระสนมคนโปรดนางหนึ่งด้วย
การตัดสินใจที่ผิดพลาด?
ชัยชนะอย่างรวดเร็วของหลี่เค่อย่งทำให้หลี่เม่าเจินเกรงกลัว ดังนั้นจึงยินยอมส่งทูตมาขอพระราชทานอภัยโทษ และประหารชีวิตแม่ทัพที่พยายามชิงตัวถังเจาจงเพื่อเป็นการขอสงบศึกปรากฏว่าเป็นถังเจาจงกลับยอมให้หลี่เม่าเจินสงบศึกได้อีกครั้ง แต่มอบหมายให้หลี่เค่อย่งไปจัดการขุนศึกที่เป็นพรรคพวกของหลี่เม่าเจินอย่างหยางสิงหยี่ว์
หยางสิงหยี่ว์ในเลยจะต้านทานหลี่เค่อย่งได้ กองทัพของหยางสิงหยี่ว์แตกกระจาย แต่หยางสิงหยี่ว์นั้นได้รับการสนับสนุนอย่างลับๆ ของหลี่เม่าเจิน ทำให้หยางสิงหยี่ว์ยังไม่พ่ายแพ้เสียที หลี่เค่อย่งต้องใช้เวลานานหลายเดือนกว่าจะกวาดล้างหยางสิงหยี่ว์ได้สำเร็จ
การกวาดล้างหยางสิงหยี่ว์และช่วยเหลือฮ่องเต้ไว้ได้นั้น ทำให้หลี่เค่อย่งมีความดีความชอบอันยิ่งใหญ่ ถังเจาจงจึงแต่งตั้งเขาขึ้นเป็นถึงจิ้นหวาง ซึ่งเป็นตำแหน่งสูงเทียบเท่ากับเชื้อพระวงศ์เลยทีเดียว (ตำแหน่งเดียวกับตำแหน่งสุดท้ายของสุมาเอี๋ยนก่อนได้ราชสมบัติ)
ระหว่างนั้นเองหลี่เค่อย่งได้ทูลถังเจาจงเป็นการลับว่า แม้ว่าหยางสิงหยี่ว์จะย่อยยับไปแล้ว แต่หลี่เม่าเจินยังอยู่ ตนจะขออาสานำกองทัพไปทำลายหลี่เม่าเจินให้สิ้นซากไป
หลี่เค่อย่งนั้นอ่านออกมาตลอดว่า หลี่เม่าเจินพยายามปัดงูให้พ้นตัว แต่จริงๆ กลับคิดคดทำลายตนและถัวเจาจงอยู่ด้านหลัง ถ้าปล่อยเอาไว้อาจจะมีอันตรายได้
เมื่อได้ข้อเสนอเช่นนั้น ถังเจาจงทรงลังเลอย่างหนัก ซึ่งจากมุมมองของถังเจาจงนั้น พระองค์มองว่าไม่อาจปล่อยให้ขุนศึกคนใดคนหนึ่งมีอำนาจเกินไป เพราะจะเป็นภัยกับราชสำนัก ดังนั้นพระองค์จึงพยายามถ่วงดุลตลอดมา เหล่าขุนนางคนสำคัญในเวลานั้นก็มองไปในทางเดียวกัน ด้วยเหตุนี้พระองค์จึงไม่ได้ตอบรับข้อเสนอของหลี่เค่อย่งแต่อย่างใด
ถ้าพิจารณาย้อนจากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นหลังจากนี้นั้น ผมมองว่าถังเจาจงตัดสินใจผิดพลาด เพราะหลี่เม่าเจินที่รอดตัวไปได้นั้นจะก่อเรื่องอีกมากมายในกาลข้างหน้า การตัดสินใจครั้งนี้ได้ส่งผลให้เกิด Domino effect ที่ไม่เป็นคุณกับราชวงศ์ถังเลยแม้แต่น้อย
วิพากษ์หลี่เค่อย่ง
สำหรับหลี่เค่อย่งนั้น เขามีชีวิตที่น่าสนใจมากทีเดียว เดิมทีเขาเป็นชาวซาถัวที่ตั้งตนเป็นกบฏต่อราชวงศ์ถัง แต่ต่อมากลับมาเป็นกำลังสำคัญในการปราบกบฏหวงเฉา พอได้ตำแหน่งเป็นขุนศึกก็โดนฮ่องเต้ให้กองทัพมาโจมตี แต่ก็ไม่ได้โกรธเคือง หรือขู่เข็ญฮ่องเต้แต่อย่างใด ในครั้งนี้ก็ยกทัพมาช่วยถังเจาจงเอาไว้อีก
ไม่ปรากฏแน่ชัดว่าอะไรเป็นสาเหตุทำให้หลี่เค่อย่งกลับมาจงรักภักดีต่อราชสำนักถังถึงเพียงนั้น แต่ที่แน่ๆ หลี่เค่อย่งถือว่าเป็นขุนศึกที่จงรักภักดีมากที่สุดคนหนึ่งในช่วงปลายราชวงศ์ถัง เขา่ไม่เคยแสดงทีท่าต้องการตำแหน่งฮ่องเต้ นอกจากนี้หลังจากที่ราชวงศ์ถังล่มสลายไปแล้ว หลี่เค่อย่งกลับไม่ได้ตั้งตนเป็นฮ่องเต้เหมือนกับขุนศึกคนอื่นๆ แต่ยังคงดำรงตำแหน่งเป็นจิ้นหวาง ซึ่งได้รับพระราชทานของถังเจาจงจนกระทั่งสิ้นชีวิต แถมยังใช้ศักราชถังดังเดิมอีกด้วย
ดังนั้นเราจึงมีเครื่องหมายคำถามประเภท what if เกิดขึ้นมากมาย อย่างเช่นถ้าถังเจาจงให้หลี่เค่อย่งเป็นแม่ทัพใหญ่ของราชสำนักในการปราบปรามหลี่เม่าเจินและขุนศึกคนอื่นๆ ราชวงศ์ถังจะยืนยาวต่อไปกว่า ค.ศ.907 ได้หรือไม่ คำถามเหล่านี้นั้นน่าคิดไม่น้อย สำหรับใครที่สนใจประวัติศาสตร์จีนครับ
References:
- Zizhi Tongjian
- Old Book of Tang
- New Book of Tang